Nederlandse nationaliteit verliezen

Laatste update: 22 november 2023

U kunt uw Nederlandse nationaliteit (Nederlanderschap) verliezen. Lees in welke situaties dit kan, als meerderjarige of minderjarige. En wanneer de overheid uw nationaliteit kan intrekken.

Nederlandse nationaliteit verliezen als meerderjarige

U bent meerderjarig als u 18 jaar of ouder bent. Of als u jonger bent dan 18 jaar en u bent getrouwd of u hebt een geregistreerd partnerschap. Dit staat in de Rijkswet op het Nederlanderschap.

U verliest als meerderjarige de Nederlandse nationaliteit in de volgende situaties:

  • U doet zelf afstand van uw Nederlandse nationaliteit met een verklaring van afstand. U kunt een verklaring van afstand afleggen bij uw gemeente of bij de Nederlandse ambassade in het land waar u woont. Hebt u alleen de Nederlandse nationaliteit? Dan verliest u deze niet, omdat u dan staatloos zou worden.
  • U neemt vrijwillig een andere nationaliteit aan. U verliest dan automatisch de Nederlandse nationaliteit. Dit geldt als u in het buitenland woont, maar ook als u in Nederland woont. Bij uitzondering behoudt u de Nederlandse nationaliteit in de volgende drie situaties: 
    • U bent geboren in het land waarvan u de nationaliteit aanneemt. U woont ook in dat land als u die nieuwe nationaliteit krijgt.
    • U woonde voordat u meerderjarig werd minimaal 5 jaar achterelkaar in het land van die andere nationaliteit.
    • U neemt de nationaliteit aan van uw partner. En u bent gehuwd of hebt een geregistreerd partnerschap met elkaar.
  • U hebt naast de Nederlandse nationaliteit een andere nationaliteit. U verliest de Nederlandse nationaliteit automatisch als u 13 jaar achterelkaar buiten het Koninkrijk der Nederlanden en de landen van de Europese Unie (EU) woont. Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat uit Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten. En 3 bijzondere gemeenten: Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Bij uitzondering behoudt u de Nederlandse nationaliteit in de volgende drie situaties:
    • U woont in het buitenland omdat u of uw (huwelijks)partner werkt voor de overheid van Nederland, Aruba, Curaçao of Sint Maarten. 
    • U gaat voordat de 13 jaar voorbij zijn, langer dan 1 jaar in het Koninkrijk der Nederlanden of de Europese Unie wonen. De telling van 13 jaar stopt dan. De telling start opnieuw als u weer buiten het Koninkrijk en de EU gaat wonen.
    • U krijgt voordat de 13 jaar voorbij zijn een nieuw Nederlands paspoort of identiteitskaart. Of een Verklaring bezit Nederlanderschap. De telling van 13 jaar start opnieuw zodra u een van deze documenten hebt gekregen. Kijk op de website van de Rijksoverheid voor meer informatie over de Verklaring bezit Nederlanderschap. 

Wilt u meer informatie en voorbeelden van automatisch verlies van de Nederlandse nationaliteit? Lees dan de brochure ‘Nederlandse nationaliteit automatisch verliezen’ van Rijksoverheid. 
 

Nederlandse nationaliteit verliezen als minderjarige

Je bent minderjarige als je jonger dan 18 jaar bent. Ben je jonger dan 18 jaar, maar ben je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap? Dan ben je volgens de Rijkswet op het Nederlanderschap meerderjarig. In de tekst hieronder staat ‘vader of moeder’. Dit kan ook een adoptieouder zijn. 

Een minderjarige verliest de Nederlandse nationaliteit in de volgende gevallen:

  • Een rechter stelt het ouderschap van een niet-Nederlander vast. Of de minderjarige wordt erkend, gewettigd of geadopteerd door een niet-Nederlander. De minderjarige krijgt hierdoor een andere nationaliteit of had die andere nationaliteit al.
  • De minderjarige doet afstand van de Nederlandse nationaliteit met een verklaring van afstand. Dit kan alleen als de minderjarige ook een andere nationaliteit heeft. Namelijk de nationaliteit van de (adoptie)ouder.
  • De Nederlandse vader of moeder van de minderjarige neemt vrijwillig een andere nationaliteit aan. En de minderjarige verandert samen met de ouder van nationaliteit of heeft die andere nationaliteit al.
  • De vader of moeder verliest de Nederlandse nationaliteit. Is de tweede ouder op dat moment Nederlander? Dan houdt de minderjarige de Nederlandse nationaliteit.
  • De minderjarige krijgt zelfstandig dezelfde nationaliteit als de vader of moeder. Is de tweede ouder op dat moment Nederlander? Dan houdt de minderjarige de Nederlandse nationaliteit.
  • Het juridisch ouderschap valt weg, waardoor de minderjarige de Nederlandse nationaliteit niet meer kan ontlenen aan die ouder. Bijvoorbeeld als de ouder het ouderschap ontkent, of de adoptie of de erkenning intrekt. Is de tweede ouder op dat moment Nederlander? Dan houdt de minderjarige ook de Nederlandse nationaliteit.

Uitzonderingen op verlies Nederlandse nationaliteit als minderjarige

Er zijn situaties waarin een minderjarige de Nederlandse nationaliteit toch houdt. Lees alle regels in de brochure ‘Minderjarigen en verlies Nederlandse nationaliteit’. 
 

Intrekking Nederlandse nationaliteit door overheid

In sommige gevallen kan de Nederlandse overheid de Nederlandse nationaliteit van een meerderjarige of minderjarige intrekken. Dit kan in de volgende situaties:

  • U hebt fraude gepleegd bij de procedure om Nederlander te worden. Bijvoorbeeld fraude die te maken heeft met uw identiteit. U pleegt fraude als u een valse verklaring aflegt, bedrog pleegt of belangrijke feiten niet vertelt. U zou de Nederlandse nationaliteit niet hebben gekregen als u geen fraude had gepleegd. 
  • U bent veroordeeld voor een misdrijf tegen de belangen of de veiligheid van het Koninkrijk. Het gaat om acties die de belangen van het Koninkrijk ernstig beschadigen. Bijvoorbeeld een oorlogsmisdrijf of een misdrijf met een terroristisch doel.  Lees meer in onze brochure 
  • U bent 16 jaar of ouder en dient vrijwillig in een leger (krijgsdienst) van een buitenlandse staat. En deze staat vecht tegen het Koninkrijk der Nederlanden of een bondgenoot.
  • U bent 18 jaar of ouder, u bent in het buitenland en hebt zich aangesloten bij een van de organisaties die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid. 
  • U bent meerderjarig en hebt na uw naturalisatie niet alles gedaan om afstand te doen van uw andere nationaliteit. U had dit wel beloofd toen u naturalisatie of optie aanvroeg.

Ben ik mijn Nederlandse nationaliteit verloren?

Op de website van Nederland Wereldwijd kunt u  een online vragenlijst invullen om te zien of u de Nederlandse nationaliteit bent verloren.

Zie ook