Prognose: asielaanvragen drie keer capaciteit IND

Bij de IND is het aantal aanvragen nu al hoger dan waar de organisatie op is ingericht. Dat betekent dat aanvragers moeten wachten. Die wachttijd zal de komende tijd langer worden. Het aantal zaken dat niet binnen de verlengde wettelijke beslistermijn van 15 maanden kan worden beslist, gaat naar verwachting toenemen. 

De IND probeert zoveel mogelijk zaken snel en zorgvuldig af te doen. ‘Dat kan doordat onze mensen keihard werken. Maar versnellen kan niet oneindig. Op een deel van ons werk passen we onze procedures aan, zodat er toch op kortere termijn een antwoord is voor de aanvrager. Maar, hoe naar dat ook is voor de mensen om wie het gaat, we moeten ook accepteren dat aanvragers voorlopig lang moeten wachten’, aldus directeur-generaal Rhodia Maas. 

Sneller duidelijkheid voor Jemenieten en Syriërs

Eén van de manieren om een grote groep asielzoekers op kortere termijn toch duidelijkheid te geven, is door in totaal 18.000 aanvragen van Syriërs en Jemenieten efficiënter af te handelen. Dat kan omdat veel van de aanvragen voor inwilliging in aanmerking komen. Daardoor komt een zorgvuldige afhandeling niet in het geding.

Sneller beslissen kan ook bij een aantal nationaliteiten waar de kans op een inwilliging juist laag is. Het gaat dan bijvoorbeeld om Algerijnse en Moldavische aanvragers. Ook hun aanvraag krijgt prioriteit, zoals ook al gebeurt bij aanvragers uit veilige landen van herkomst (spoor 2) of Dublin zaken (spoor 1). 

Door deze specifieke groepen af te handelen in aangepaste procedures, komt ook meer capaciteit van ervaren hoor- en beslismedewerkers vrij voor snellere en zorgvuldige afhandeling van complexere zaken.

Veel aanvragers moeten wachten

De snellere afhandeling neemt niet weg dat de wachttijd voor aanvragers lang zal blijven, omdat de IND niet ingericht is op deze aantallen. Ook is het niet haalbaar om ernaar te streven het oplopend aantal aanvragen bij te houden door uitbreiding van de organisatie. De IND investeert al langere tijd maximaal in het aantrekken en opleiden van nieuwe medewerkers.

Recht op bescherming aantonen

Uit analyse blijkt dat Nederland op een aantal nationaliteiten vaker inwilligt dan in andere Europese landen. Dat komt onder andere door rechterlijke uitspraken. Als gevolg hiervan wordt een aantal maatregelen genomen, waaronder herziening van het groepenbeleid.  

Het is steeds vaker zo dat bepaalde groepen asielzoekers categorisch in aanmerking komen voor asielbescherming. Het groepenbeleid wordt herzien, waarbij het individuele asielverhaal en –motief meer leidend gaat worden. Om het persoonlijke asielrelaas beter boven water te krijgen worden sommige delen van de uitvoeringsinstructies niet meer openbaar gemaakt.

Daarnaast moet asielzoeker om recht te hebben op bescherming aannemelijk maken dat hij of zij gevaar loopt in het land van herkomst. Nu is het steeds vaker zo dat de verantwoordelijkheid voor het leveren van bewijslast bij de IND ligt. Er wordt bekeken in hoeverre de bewijslastverdeling nog in lijn is het met het internationale/ Europese recht. 

Om deze wijzigingen door te voeren, moeten beleid en werkinstructies worden aangepast. Dit wordt in de komende periode gedaan.