Amjad verbleef in een AZC. 'Op sommige dagen leek het alsof de hele wereld mij vergeten was.'

De oorlog in Syrië verscheurde het gezin waarin Amjad geboren is. 'Zo’n 10 jaar geleden moesten we vluchten”, vertelt hij. Maar mijn moeder kon niet naar Turkije – en mijn vader niet naar Libanon. Dat had met politieke kwesties te maken, maar ook met migratiewetgeving. Mijn zus en ik reisden met mijn moeder mee en bouwden een nieuw leven op in Libanon. Dat duurde zeven jaar. Toen brak ook in Libanon een grootschalige crisis uit. Een crisis waarvan voornamelijk vluchtelingen de schuld kregen. We moesten wéér weg. Het was toen september 2019. Ik was meerderjarig en ik kon zelf kiezen waar ik heen wilde. Als echte Spinoza-fan besloot ik asiel aan te vragen in Nederland. Ik had gehoord dat Nederland een veilig land is en dat de mensen open-minded zijn. Inmiddels weet ik wat een waarheid dat is.'

Praten met een IND’er, doodeng

Amjad herinnert zijn aankomst in Ter Apel als de dag van gisteren. 'Ik weet nog hoe nerveus ik was', vertelt hij. 'Na een reis van vijf maanden kwam ik daar in mijn eentje aan en ik wist dat ik een gesprek moest voeren met iemand van de IND. In het land waar ik vandaan kom, is het doodeng als je een onderzoek krijgt van de overheid. Maar bij de IND zat opeens een hele aardige vrouw tegenover me. Ze was professioneel en stelde me gerust met haar kalme manier van vragen stellen. In Syrië zou niemand het in zijn hoofd halen om een ambtenaar van de overheid recht in de ogen te kijken. En nu voerde ik een gesprek! Een echt gesprek, met iemand van de overheid. Ik kon het bijna niet geloven.'

Winkelwagentjes ontsmetten en vrienden maken

Na zijn gesprek met de IND, verbleef Amjad ongeveer een jaar in een asielzoekerscentrum. Dat was niet altijd een pretje, vooral het gebrek aan privacy viel hem soms zwaar. 'Maar', zegt hij, 'toch was het ergens ook een leuke periode. Dat is misschien moeilijk te geloven, maar het is waar. Door de coronacrisis die was uitgebroken, kon ik beginnen met vrijwilligerswerk: winkelwagentjes ontsmetten om mensen te beschermen tegen het virus. De supermarkt was in die tijd de enige plaats waar mensen nog kwamen. Ik kon daar mijn Nederlands oefenen en ik leerde mensen kennen waar ik nog steeds bevriend mee ben.'

Als Amjad terugdenkt aan het asielzoekerscentrum, was vooral het wachten moeilijk. 'Wachten op gesprekken, wachten op een beslissing, wachten op een verblijfsvergunning. Dat gaf me soms een raar gevoel. Alsof tijd en plaats niet meer bestonden. Ik had mijn familie niet meer om me heen en ik hoorde ook niet bij de Nederlandse maatschappij. Ik bestond daar maar gewoon, ergens tussen hemel en aarde. Tussen de muren van het asielzoekerscentrum. Op sommige dagen leek het alsof de hele wereld mij vergeten was.'

Naar een heel lief gastgezin

De mogelijkheid om na het asielzoekerscentrum bij een Nederlands gastgezin in te trekken, noemt Amjad ‘het beste dat hem ooit is overkomen’. Hij vertelt daarover: 'Ik werd in het gastgezin opgenomen als een volwaardig lid van de familie. Ik leerde de Nederlandse taal veel sneller dan in het asielzoekerscentrum en ik kon een cursus volgen. Met de opleiding die ik in Libanon heb gevolgd, kon ik naar het HBO. Maar ik wilde heel graag een universitaire opleiding volgen, dus begon ik aan een schakeljaar. Natuurlijk vond ik het nog steeds moeilijk dat ik mijn eigen familie niet meer om me heen had, maar het voelde goed om op een veilige plek aan mijn toekomst te werken.'

De open azc dag is belangrijk

Op 24 september organiseren VluchtelingenWerk Nederland, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en het ministerie van Justitie en Veiligheid de jaarlijkse Open azc dag. Amjad hoopt dat veel Nederlanders gebruikmaken van deze gelegenheid om eens binnenin een asielzoekerscentrum te kijken. Amjad: 'Na mijn periode bij het gastgezin, ging ik aan de slag als maatschappelijk begeleider bij VluchtelingenwerkNederland. Door mijn eigen ervaringen én dit werk, weet ik hoe belangrijk zo’n open dag is. De asielzoekers zien die dag dat mensen buiten de muren hen niet vergeten zijn en dat de Nederlanders zich om hen bekommeren. Daardoor voelen zij zich meer mens, en minder een vluchteling die zich moet schamen voor zichzelf.'

Elkaar al 9 jaar niet gezien

Intussen heeft Amjad een zus in Duitsland, een moeder in Libanon en een vader in Turkije. Amjad: 'Het gaat helaas niet erg goed met ze en dat doet me verdriet. Mijn ouders hebben elkaar al negen jaar niet gezien. Negen jaar! Ik kan me niet indenken hoe afschuwelijk dat is. Helaas was ik meerderjarig toen ik in Nederland aankwam en daardoor is de kans op nareizen en een reünie hier erg klein. Dat begrijp ik en ik respecteer de regels voor migratie. Toch hoop ik dat er ooit iets gebeurt waardoor we weer samen kunnen zijn. Voor nu blijf ik positief en focus ik op mijn eigen toekomst hier. Daar ga ik het beste van maken, want voor mij is Nederland spectaculair. Ik had nooit gedacht dat zo’n geweldig land met zulke geweldige mensen zou bestaan.'